In gesprek met hedendaags kunstenaar Boris Acket

De manier waarop je visuals zich transformeren is ronduit fascinerend. De kinetiek is hypnotiserend! Kun je iets vertellen over hoe je jouw artistieke expressie vormgeeft?

De start van mijn artistieke processen verschilt echt per project. Sunbeam, Captured ontstond toen ik letterlijk een zonnestraal op een wateroppervlak zag vallen, vlak na een epische regenbui tijdens een opbouwmoment; een tijdloos moment dat ik wilde vangen—de tijd stilzetten, als het ware. De samenwerking met Sabine Marcelis veranderde toen de kleurtechniek en esthetiek van het project volledig.

De kinetische sculptuur The Bird Of A Thousand Voices werd geïnspireerd door een project van bevriende regisseur Ruben van Leer en jazzpianist Tigran Hamasyan—gebaseerd op een vuurvogel uit een Armeense volksvertelling. De iconische vorm werd echter gekozen vanuit een praktisch oogpunt: een gebrek aan ophangpunten in een concertzaal leidde tot het ontwerp van twee beweegbare vleugels, waarmee het erfgoed van Da Vinci in het project terechtkwam. Ik houd ervan om met deze projecten mee te stromen en te vertrouwen op de keuzes en processen onderweg—zij blazen leven in de technieken die ik gebruik.

In bredere zin werk ik vaak vanuit fundamentele elementen die ik wil onderzoeken, zoals licht, geluid, beweging, of zelfs meer vluchtige ideeën zoals bewustzijn, de filosofie van tijd of waarneming. Ik zie mijn werk als een evoluerend systeem—een spel tussen elementaire krachten en technologie. De visuele metamorfose die je ziet, is een weerspiegeling van deze processen die de digitale wereld ontmoeten. Technologie is voor mij geen losstaand element, maar een medium om onderliggende structuren zichtbaar te maken. Ik laat het werk tot leven komen, zodat elk stuk een levend ecosysteem wordt dat organisch groeit en verandert.

De omgeving waarin je je installaties toont moet een belangrijke overweging zijn. Vind je eerst een ruimte en werk je dan een idee uit, of gaat het andersom?

Deze vraag doet me denken aan een recent project in Hongarije. De organisatoren vroegen mij om Einder / Wind te exposeren in een enorme verlaten turbinehal in een voormalige Sovjetstad nabij Boedapest.

Het werk kwam echt binnen zodra je de ruimte betrad. Toen ik het verhaal over het gebouw hoorde, en hoe het verlaten was, voelde ik veel pijn in die muren. Binnen dat betonnen skelet leek het doek het meest vrije object dat ooit in de ruimte aanwezig was geweest. De poëzie die de ruimte toevoegde aan het bewegende doek gaf de installatie extra lading, totaal anders dan eerdere versies.

Dat gezegd hebbende, houd ik ervan om ruimtes te transformeren—maar het hangt ervan af. Soms dicteert de ruimte het idee. De architectuur, geschiedenis of energie van een locatie kan iets unieks oproepen, iets dat alleen daar kan bestaan. Andere keren heb ik een concept of gevoel in gedachten, en zoek ik de juiste plek om het tot leven te brengen. Mijn installaties zijn symbiotisch met hun omgeving; het is een dans tussen idee en ruimte, die samen evolueren tot het uiteindelijke werk. Ik kijk ernaar uit om volgend jaar werk te tonen in zowel klassieke museumzalen als in monumentale verlaten fabriekshallen.

Wat waren enkele van je favoriete en meest memorabele optredens? Wat maakte die speciaal voor jou?

Een van mijn favoriete momenten was mijn solotentoonstelling in Berlijn, samen met vrienden Sven en Clara Sauer van Wir im Raum. Ik ben zo dankbaar dat ik dit samen met hen kon realiseren. Het was spannend: negen werken bouwen verspreid over vijf verdiepingen, maar het was het meer dan waard. Wat me bijbleef, was hoe goed de kleinere werken tot hun recht kwamen. Mijn strategie was altijd: groter is beter. Maar in deze tentoonstelling werd een klein ronddraaiend lichtje, dat ik samen met pianist Joep Beving en componist Maarten Vos maakte, een publieksfavoriet. Mensen bleven er eindeloos naar kijken.

Samenwerking en delen vormen een integraal onderdeel van mijn praktijk. De afgelopen jaren waren daarin bijzonder. Ik kreeg de kans om samen te werken met goede vrienden zoals Heleen Blanken en Lumus Instruments, en met grote inspirators zoals akoestisch ecoloog Gordon Hempton en ontwerpster Sabine Marcelis. Daarnaast mocht ik bijdragen aan een grote productie van Sub Global, voor wie ik veel bewondering heb.

Wat betreft muziek: hoe bepaal je welke elementen noodzakelijk zijn voordat een werk af is?

Muziek is een onmisbaar onderdeel van mijn installaties. Ik was eerst muzikant, voordat ik iets anders was. Ik zie mijn installaties als gesloten systemen waarin alles invloed op elkaar heeft. Met andere woorden: het geluid ís het licht ís de beweging.

De laatste tijd werk ik graag met geluiden die voortkomen uit het materiaal of de machine die fysiek aanwezig is in de installatie. Onlangs maakte ik Dioptrique, een werk waarin het materiaal langzaam desintegreert.

Dit werk belichaamt een gesloten cyclus van creatie en destructie. Naarmate het materiaal degradeert, verschijnen er meer details in de projecties. Elke beschadiging genereert geluid, wat bijdraagt aan een onheilspellende sfeer van verval. Het constante gezoem van motoren onderstreept subtiel het mechanische fundament van wat lijkt op een natuurlijk en poëtisch brekingsspel.

Ik streef niet naar muzikale perfectie, maar naar harmonie of juist contrast tussen geluid, licht en beweging. Een werk is af wanneer al deze elementen—visueel, auditief, ruimtelijk—met elkaar communiceren op een manier die aanvoelt alsof ze samen ademhalen.