Over het ontstaan van de tijd: Stephen Hawkings laatste theorie
Lange tijd dachten we dat de natuur werd beheerst door vaste, onveranderlijke wetten—zoals de zwaartekracht. Maar ook in de kosmologie is dat stabiele wereldbeeld inmiddels aan het wankelen gebracht. Slechts weinig dingen blijven werkelijk constant of onveranderd in de tijd.
De G10 heeft professor Thomas Hertog uitgenodigd om te spreken over zijn boek On the Origin of Time en zijn bijzondere samenwerking met Stephen Hawking. In zijn lezing zal hij ook ingaan op het gedachtegoed van Hannah Arendt en op de mysterieuze uitspraak van Hawking over wat het betekent om ‘thuis te komen’ in de kosmologie.
Stephen en ik ontdekten dat de fysica zelf zou kunnen verdwijnen in de oerknal. Niet de wetten op zich, maar hun vermogen om te veranderen vormt het sluitstuk van onze theorie. Dat werpt een geheel nieuw licht op wat kosmologie in wezen is.
Volgens Hertog keert deze nieuwe visie—die hij samen met Hawking ontwikkelde—de klassieke hiërarchie tussen natuurwetten en werkelijkheid om. In plaats van het universum te beschouwen als een machine die werkt volgens absolute wetten die al bestonden vóór het heelal zelf, zien zij het als een zelf-organiserend systeem waarin patronen ontstaan—waarvan de meest algemene zich manifesteren als de wetten van de fysica.
Zoals beschreven in The Guardian, maart 2023, is dit een “diep Darwinistische” kijk op het ontstaan en de structuur van het heelal. Het leidt tot een nieuwe filosofie van de natuurkunde—waarbij verandering, evolutie en context centraal staan.